Online hulp bij reductie schadelijke uitstoot tijdens de bouw

TNO introduceert de TNO Bouwemissietool, een zelf ontwikkelde rekentool op www.bouwemissies.nl die snel inzicht biedt in de uitstoot van stikstof (NOx), kooldioxide (CO2) en fijnstof tijdens de uitvoering van bouwprojecten. Daarnaast kan de tool de emissies berekenen van inzet van transportmiddelen, bouwmachines en bouwplaatsvoorzieningen zoals een materialenhub en opties aandragen om de gegeven emissies (verder) terug te dringen.

TNO heeft de tool gemaakt in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en in het kader van de kennis- en innovatieprogramma Emissieloos Bouwen. Dit lopende, meerjarenprogramma is in 2021 met steun van de ministeries van BZK en EZK door TK Bouw en Techniek opgetuigd, in eerste instantie om de stikstofcrisis en de bijbehorende vertragingen in bouwprojecten het hoofd te bieden. Al snel daarna is de focus verbreed van reductie stikstofdepositie naar een ‘overall’ overstap op geprefabriceerd, modulair bouwen. Want daarmee pak je ook de emissies van bijvoorbeeld CO2 en fijnstof aan en kun je – ondanks een tekort aan bouwpersoneel – toch de beoogde bouwproductie halen.

Eenzelfde traject heeft de rekentool doorlopen: aanvankelijk ontwikkeld voor het eenduidig berekenen van de stikstofemissies van het bouwproces (onder de naam noxestimator), daarna doorontwikkeld tot de Bouwemissietool die alle relevante emissies van het bouwproces in kaart brengt en mogelijkheden tot emissiereducties aanreikt.

Gebleven is de ketenbenadering: meet, beoordeel en beperk de emissies vanaf de productie van de bouwcomponenten, het vervoer en eventuele tussentijdse opslag tot en met de montage en assemblage op de bouwplaats.

In de aanbestedings- of werkvoorbereidingsfase, als ’t echt aankomt op de keuze van uitvoeringsmethoden en materieel, kan de tool goede diensten bewijzen als ‘scenario-instrument’. Zo kun je de berekeningen van de emissies van een dieseltruck en die van een elektrisch aangedreven vrachtwagen gemakkelijk vergelijken en er het duurzame voordeel uit destilleren. Of het pluspunt bepalen van een centrale materialenhub voor meerdere projecten tezamen versus het (nog) vaker op en neer rijden tussen fabriek en bouwlocatie.

Speciaal voor woningbouw (nieuwbouw) is ’t met de tool ook mogelijk om bouwmethoden naast elkaar te leggen op mogelijke emissiebeperkingen.