Amsterdam wil de komende jaren veel nieuwe woningen laten bijbouwen binnen de gemeentegrenzen. Als vanzelfsprekend leidt dat tot een groeiende vraag naar onderwijshuisvesting voor de kinderen van de verse inwoners. De huidige schoolgebouwenvoorraad in de hoofdstad moet daartoe worden aangevuld en bovendien beter worden afgestemd op de hedendaagse eisen en verwachtingen op het gebied van flexibiliteit, duurzaamheid, circulariteit en klimaatbestendigheid. De omstandigheden zitten echter niet mee. In de bouw vieren personeelstekorten, materiaalschaarste, hoge energieprijzen en (daarmee) hoge kosten nog steeds hoogtij en de gemeentelijke bouwbudgetten zijn gelimiteerd.
Om dan toch de benodigde, hoogwaardige nieuwe scholen tegen aanvaardbare kosten mogelijk te maken, sluit de gemeente Amsterdam aankomende donderdag (25 mei) raamovereenkomsten met een drietal consortia die de komende 10 jaar tussen de 9 en 30 nieuwe scholen gaan bouwen in de Metropoolregio Amsterdam.
De drie consortia zijn geselecteerd uit ruim 20 inschrijvingen op een marktconsultatie. Hiervoor heeft de gemeente samen met enkele geïnteresseerde schoolbesturen een generiek programma van eisen voor schoolgebouwen in de regio opgesteld. Een van de besturen heeft ook een nader PvE&W voor een specifieke onderwijs- en kinderopvanglocatie geleverd. Vraag aan de inschrijvende marktpartijen: ontwikkel een innovatief concept voor de bouw van ‘Integrale Kindcentra (IKC)’, met ruimte voor primair onderwijs, kinderdagopvang, gymnastiekonderwijs en breedtesport voor de buurt, buitenschoolse opvang en een schoolplein.
De verkozen consortia hebben hun bouwconcepten vervolgens tegen vergoeding uitgewerkt tot een drietal ‘scholen van de toekomst’. Het zijn:
- Het Schoolvoorbeeld, van een consortium met Hegeman, Alba Concepts en RU+PA);
- De Elementaire School, van o.m. M3V advies en management, Slokker Bouwgroep en Berger Barnett Architecten) en
- Schools bij Cirlewood, van o.a. OMA, als creatief directeur. Per school kiest dit consortium een gastarchitect, Studio A Kwadraat gaat het eerste project verzorgen.
Bij de presentatie, eind vorig maand, bleken alle drie concepten aan de generieke eisen te voldoen en bovendien geschikt voor specifieke locaties en onderwijsconcepten.
Grootste gemene deler van de drie concepten is een hoge mate van flexibiliteit, duurzaamheid en circulariteit op basis van een industriële aanpak, met gestandaardiseerde geprefabriceerde systemen. Die industriële benadering, gecombineerd met het werken met consortia, biedt volgens de gemeente perspectief op ‘steengoede’ schoolgebouwen met meerwaarde voor hetzelfde budget.
Zodra de raamovereenkomst is gesloten, kan elk van drie consortia voor een nieuw schoolgebouw een passend huisvestingsvoorstel doen tegen een vast prijs. ‘Er wordt dan dus niet geconcurreerd op laagste prijs, maar op hoogste waarde’, aldus Carli Hartgerink, regisseur onderwijshuisvesting bij de gemeente Amsterdam.
Het bestuur van de (nieuwe) school kiest het beste voorstel en verleent uiteindelijk de opdracht tot bouw aan het winnend consortium. De gemeente blijft direct betrokken bij het project middels een samenwerkingsovereenkomst met het schoolbestuur. Zo’n overeenkomst is al gesloten voor een negental nieuwbouwprojecten, onder meer in de nieuwe woonwijk Strandeiland.
De nieuwe aanbestedingsmethode luistert naar de naam ‘Innovatiepartnerschap Schoolgebouwen (IPS)’ en verdient volgens Amsterdam navolging in andere gemeenten en regio’s. Daarom stelt de gemeente komend najaar de standaard concept-aanbestedingsdocumenten aan belangstellenden beschikbaar. Aan de hand hiervan kunnen andere overheden zelf hun aanbestedingen in gang zetten, waarop dezelfde óf andere consortia met hun concepten kunnen bieden.
- Meer informatie vindt u op deze webpagina van de gemeente Amsterdam.
- Het aanbestedingsproces bij IPS wordt belicht in deze video.