Van een zorgwekkende teruggang is weliswaar geen sprake, maar er zit toch wel minder schot in het ombouwen van voormalige utiliteitsgebouwen zoals kantoren en winkels tot woningen. In 2023 is het aantal ‘woningtransformaties’ met acht procent geslonken, zo heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek becijferd op grond van onderzoek in opdracht van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.
Het herbestemmen van leegstaande panden tot woningen is a priori een geschikte, duurzame methode om de woningvoorraad te vergroten en tegelijkertijd ingrijpende sloop van dikwijls nog waardevol vastgoed zoveel mogelijk te voorkomen. Naast nieuwbouw wordt transformeren dan ook geregeld opgevoerd als een probaat middel tegen het actuele woningtekort.
Afgelopen jaar zijn via transformatie in totaal 8.800 woningen aan de bestaande voorraad toegevoegd. De omvorming van kantoorpanden leverden de meeste nieuwe woningen op: 2.500. De laatste jaren vermagert die oogst overigens wel. In 2021, bijvoorbeeld, noteerde het CBS nog 4.500 nieuwe huizen uit kantoortransformaties.
Het herbestemmen van winkelpanden zit daarentegen in de lift. Hieruit kwamen vorig jaar 2.200 woningen tot stand, ruim een derde meer dan het jaar ervoor. Ook het omzetten van gewezen industrie- en onderwijsfuncties wordt steeds meer praktijk, zij het vooralsnog minder vaak dan bij kantoren en winkels.
Bij een derde deel van alle geregistreerde woningtransformatieprojecten werd (nagenoeg) het gehele gebouw getransformeerd. In veel andere gevallen ging ‘t om ongeveer de helft van het beschikbare vloeroppervlakte.
De meeste woningtransformaties voltrokken zich in Noord-Holland, Zuid-Holland en Gelderland. Binnen de provincie Noord-Holland neemt Amsterdam zo’n beetje de helft van het aantal projecten voor haar rekening.
Over de opbrengst van het eerste halfjaar 2024 doet het CBS een voorzichtige voorlopige schatting: waarschijnlijk zo’n 3.700 nieuwkomers.
- Foto’s: De Loods, Amsterdam: voormalige bedrijfsloods uit 1959, getransformeerd tot woongebouw met acht loftwoningen (LEVS architecten).