Hernieuwbare energie beteugelt CO2-emissie, maar meer broeikasgassen dan ooit in de lucht

De wereldwijde uitstoot van CO2 als gevolg van het gebruik van fossiele brandstoffen stijgt dit jaar waarschijnlijk met minder dan 1 procent. Dat is aanmerkelijk minder dan vorig jaar, meldt het Internationaal Energie Agentschap. Volgens het IEA zit ‘m dat voor een belangrijk deel in de grootschalige inzet van hernieuwbare energie uit windmolens, zonnepanelen en waterkrachtcentrales.

Het IEA was juist nog bevreesd voor een forse toename van de mondiale CO2-emissie. Elektriciteitscentrales zouden veel meer gaan draaien op steenkool als vervanger van gas dat mede door de oorlog in Oekraïne, meer schaars zou worden en flink in prijs gestegen. De internationale adviesorganisatie op het gebied van energiebeleid ziet dit jaar weliswaar een groeiende vraag naar steenkool, maar het veelvuldiger en intensiever gebruik ervan valt in het niet bij de toename van de inzet van hernieuwbare energie.

In 2021 steeg de mondiale uitstoot van CO2 nog met 2 miljard ton ten opzichte van 2020. Vooral het snelle economische herstel na de coronacrisis was hier debet aan. Dit jaar valt de stijging naar verwachting een stuk lager uit, ‘slechts’ zo’n 300 miljoen meer dan vorig jaar. Zonder de flinke uitbreiding van windmolen- en zonneparken die zich dit jaar wereldwijd voltrekt, zou de stijging echter drie keer groter zijn geweest, stelt het agentschap. Naast elektriciteitscentrales stelt het EIA luchtvaartmaatschappijen verantwoordelijk voor de toename van de uitstoot in 2022. Het aandeel van het vliegverkeer in die stijging is fors, nu de reisbeperkingen wegens corona van de baan zijn en aanmerkelijk meer vluchten worden gemaakt dan in 2021 en 2020.

Nagenoeg gelijktijdig met de IEA-berichtgeving, eind vorige maand, komt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) met een minder gunstige tijding. De afgelopen twaalf maanden hebben de emissies van de drie voornaamste broeikasgassen – CO2, methaan en lachgas – recordhoogtes bereikt. Vooral de toename van methaanconcentraties in de lucht is ‘dramatisch’, aldus de WMO. De stijging is groter dan in de voorbije 40 jaar gemeten. De oorzaak is niet geheel duidelijk. ‘Het lijkt een gevolg te zijn van zowel biologische als door de mens veroorzaakte processen’, vermoedt de WMO. Een voorbeeld van zo’n biologisch proces is de opwarming van moerassen of rijstvelden, waardoor organische materiaal sneller afbreekt en de methaanuitstoot toeneemt.

Ook het CO2-gehalte in de lucht is toegenomen, ondanks de (verwachte) afname van de groei van de uitstoot in 2022. Ook als de emissie van CO2 direct daalt, blijft het broeikasgas nog jaren in de atmosfeer hangen. Zolang het uitstoten van broeikasgassen doorgaat, zal de temperatuur op aarde in elk geval blijven stijgen, waarschuwt de organisatie die zich namens de Verenigde Naties bezighoudt met klimaat, weer en water.

UNEP, het bureau dat de milieuactiviteiten van de VN coördineert, heeft inmiddels uitgerekend hoe groot de huidige uitstoot is, wat de uitstoot in de toekomst wordt en hoeveel de aarde nog opwarmt indien de aangesloten landen hun beloftes tot emissiereductie nakomen. Dit ‘Emissions Gap Report 2022’ is eind oktober gepubliceerd op www.unep.org.

Het UNEP-rapport behoort tot een verzameling van onderzoeksresultaten, die in aanloop naar de VN-klimaattop COP27 in Egypte wereldkundig worden gemaakt.